Układ paliwowy

Układ ten obejmuje zbiornik paliwa, przewody paliwa, pompę zasilającą, pompę wtryskową z zaworami wtryskowymi i filtr paliwa. Zbiornik paliwa znajduje się przed tylną osią. Stan zapasu paliwa sygnalizowany jest kierowcy wskaźnikiem poziomu paliwa. Zbiornik paliwa ma system wentylacyjny.
Uwaga: Przy trudnościach z rozruchem można sprawdzić, czy paliwo dochodzi do zaworów wtryskowych. W tym celu obluzować nakrętki kołpakowe przy dwóch zaworach wtryskowych, włączyć silnik bez podgrzewania i sprawdzić, czy przy nakrętkach wydostaje się paliwo. Jeśli tak, dociągnąć nakrętki kołpakowe i włączyć silnik.

Wskazania dotyczące prac przy układzie wtrysku paliwa

Przed montażem dokładnie oczyścić miejsca łączenia i wokół nich.

• Wymontowane części odkładać na czystą podkładkę i przykryć folią lub papierem. Nie używać żadnych strzępiących się tkanin.
• Wszystkie otwory dokładnie przykryć lub zamknąć jeśli remont ma być wykonany później.
• Moment tylko czyste. Części zamienne rozpakować bezpośrednio przed montażem. Nie montować części, które były przechowywane bez opakowania (np.. w skrzyniach narzędziowych).
• Przy otwartej instalacji nie pracować sprężonym powietrzem. W miarę możliwości nie poruszać samochodu.
• Uważać, by paliwo nie przedostało się na prze-wody chłodziwa. Przewody zanieczyszczone paliwem natychmiast oczyścić, wymienić.
• Uszkodzone przewody należy bezzwłocznie wy-mienić.

Regulacja biegu jałowego

Do regulacji biegu jałowego w silnikach diesel potrzebny jest specjalny licznik obrotów, produkowany tylko do użytku warsztatowego. Regulacja biegu jałowego jest konieczna, gdyż silnik na wolnych obrotach pracuje nieregularnie, dławi się, względnie zatrzymuje się po włączeniu urządzeñ dodatkowych, np.. klimatyzacji, lub przy wychylonej kierownicy (pompa wspomagania układu kierowniczego).

Regulacja

• Pedał przyspieszenia nie może mieć nadmiernego luzu. W takim przypadku wymienić drążek.
• Jeśli tylko zimny silnik pracuje wadliwie sprawdzić szczelność systemu podciśnieniowego zwiększania obrotów na biegu jałowym.
• Grzać silnik do ok. 75°-85°C temperatury oleju. Uwaga: Nie regulować biegu jałowego przy bardzo gorącym silniku. Po ostrej lub długiej jeździe odczekać aż silnik się ochłodzi.
• Wyłączyć klimatyzację względnie automatykę klimatyzacji.
• Przy samochodach z automatyczną skrzynią biegów dźwignię zmiany biegu ustawić w po-łożenie “P”.
• Podłączyć licznik obrotów zgodnie z instrukcją obsługi.
• Sprawdzić stan drążka przyspieszenia i czy się nie zacina.

Pompa wtryskowa M z regulatorem pneumatycznym

• Dźwignię regulatora biegu jałowego przekręcić całkiem w prawo; znajduje się na koñcu cięgła przyspieszenia w komorze silnika.

• Sprawdzić odstęp pomiędzy pierścieniem ustalającym i dźwignią zmiany kierunku. Prawidłowy odstęp: ca 0,1 mm.

• Odczepić drążek łączący -3-. Sprawdzić czy nie zacina się przepustnica.
• Przy samochodach z przyrządem sterowniczym (tempomatem) sprawdzić, czy cięgło Bowdena przy dźwigni włączającej nie ma naprężeñ. W tym celu nacisnąć do oporu dźwignię wyłączającą I w razie potrzeby wyregulować cięgło. Po zwolnieniu dźwigni wytaczającej w pierwotne położenie musi być trochę luzu pomiędzy dźwigni ą i cięgłem.
• Odczepić drążek łączący włączenie gazu przy dźwigni zmiany kierunku. ¦ruba regulacji biegu jałowego musi przylegać. W przeciwnym razie wymienić sprężynę odciągającą.
• Sprawdzić liczbę obrotów biegu jałowego i w razie potrzeby wyregulować śrubą -4-. Prawidłowa liczba obrotów: 700-800/min. Uwaga: Jeśli liczba obrotów nie daje się dokładnie ustawić, wtedy należy sprawdzić szczelność przewodów. W tym celu zwiększyć obroty silnika i sprawdzić ręką, czy przy wałku dodatkowym dla biegu jałowego, w rejonie obudowy i membrany regulatora, nie wydostaje się powietrze i usunąć ewentualną usterkę.
• Zawiesić z powrotem drążek włączenia gazu tak, by nie miął naprężeñ.

Pompa wtryskowa MW i M/RSF z regulatorem mechanicznym

• Nastawnik biegu jałowego przekręcić całkiem w prawo i pomierzyć odległość pomiędzy pierścieniem ustalającym i sprężyną kształtową względnie złączką i zaciskiem przy sprężynie kształtowej. Odstęp ten powinien wynosić ca 1,0 mm.

• Sprawdzić położenie montażowe sprężyny kształtowej -2- i w razie potrzeby skorygować. 1 – linka zwiększania obrotów na biegu jałowym, 3 – pierścieñ ustalający/zlączka, 4 – dźwignia zmiany kierunku.
• Przy samochodach z przyrządem sterowniczym sprawdzić, czy cięgło Bowdena swobodnie przylega do dźwigni włączającej/. W rym celu nacisnąć do oporu dźwignię wyłączającą i w razie potrzeby wyregulować cięgło. Po zwolnieniu dźwigni wyłączającej w poprzednie położenie musi być trochę luzu pomiędzy dźwignią i cięgłem.

Pompa wtryskowa MW

• Odczepić drążek łączący -2- przy dźwigni zmiany kierunku -1-.
• Sprawdzić liczbę obrotów na biegu jałowym; prawidłowa wielkość: 700-800lmin, 300 D 88 KM 650-750/min.
• W razie potrzeby obluzować przeciwnakrętkę -3-i ustawić liczbę obrotów śrubą regulacyjną -4-. Dociągnąć z powrotem nakrętkę.

Pompa wtryskowa M/RSF

Uwaga:

Przy tej pompie do ustawienia biegu jałowe-go posługiwać się tylko kluczem oczkowym, by nie uszkodzić śruby regulacyjnej -4-.
• Zawiesić z powrotem drążek regulacyjny tak, by nie miał naprężeñ.

Wszystkie silniki

• Przy pojazdach z automatyczną skrzynią biegów dźwignię zmiany biegu ustawić w położenie jazdy. o Jeśli samochód jest klimatyzowany, włączyć klimatyzację.
• Włączyć serwosterowanie.
• Włączyć silnik. Silnik powinien pracować równo-miernie. W razie potrzeby podregulować liczbę obrotów.
• Włączyć pedał przyśpieszenia i gałkę pokrętła biegu jałowego na tablicy rozdzielczej przekręcić całkiem w lewo.
• Liczba obrotów musi się zwiększyć do 1000-1100/min i utrzymać w tym zakresie.

Uwaga: Przy wyżej nastawionej liczbie obrotów przekroczony zostaje zakres regulacji liczby obrotów. Przy nie obciążonym silniku liczba jego obrotów może podskoczyć do max. W takim przypadku należy przy pomocy śruby regulacyjnej zmniejszyć nieco liczbę obrotów.

Sprawdzanie i regulacja początku tłoczenia pompy wtryskowej

W razie spadku mocy silnika lub zamontowania nowej pompy wtryskowej sprawdzić należy początek wtrysku. Są dwie odmienne metody badania i regulacji. Mianowicie metoda przepływu wysokiego ciśnienia i metoda przepływu niskiego ciśnienia. Tu opisano metodę przepływu niskiego ciśnienia. Wymaga ona dużego wyczucia i doświadczenia. Najlepiej, jeśli praca ta wykonana zostanie w warsztacie. Do regulacji potrzebne są następujące narzędzia specjalne: klucz oczkowy otwarty 17 z kwadratem 1/2″, klucz nasadowy 13 z kwadratem 3/8″ i rura przelewowa.”

Sprawdzanie

• Przewody wtryskowe oczyścić przy nakrętkach kołpakowych, a przewody paliwa w rejonie filtra.

Pompa wtryskowa M z regulatorem pneumatycznym

• Przy samochodach z regulatorem pneumatycznym ustawić wyłącznik rozruchu podgrzewania w położenie jazdy. W tym położeniu odstęp -A-pomiędzy dźwignią nastawczą osi środkowej i uchem długiego otworu winien wynosić min. 2 mm. Nieprawidłowy odstęp skorygować.
• Odkręcić przewody wtryskowe oraz zaciski szczękowe cylindrów -1- i -2-.

Pompa wtryskowa MW

Pompa wtryskowa M i M/RSF

• Odkręcić złączkę rurową -1- pierwszego elementu pompy. Wyjąć sprężynę dociskową -3- oraz zawór ciśnieniowy -4-. Uwaga: Nie wyjmować miedzianego pierścienia uszczelniającego -5- ani podstawy zaworu ciśnieniowego -6- z uwagi na dalej płynące paliwo.

Uwaga:

Przy pompie wtryskowej MW nie wolno luzować opaski elementu -2- gdyż spowodowałoby to konieczność gruntownej regulacji pompy na stanowisku próbnym.
• Wkręcić z powrotem złączkę rurową -1-.

• Przykręcić rurę przelewową.
• Założyć klucz nasadowy na śrubę mocującą koło pasowe wału korbowego, obrócić wal w kierunku obrotów silnika i zatrzymać tuż przed początkiem tłoczenia w suwie sprężającym pierwszego cylindra.

• Odkręcić od filtra paliwa śrubę odpowietrzającą -1- lub śrubę drążoną -2- i ręczną pompą napełniać filtr dopóki paliwo nie zacznie wydostawać się przez rurę przelewową.

Pompa wtryskowa MW

Uwaga: Przy samochodach z pompą wtryskową MW lub M/RSF nacisnąć dźwignię regulacyjną (podczas pomiaru) aż do ogranicznika pełnego obciążenia -2-i ściągnąć przewód podciśnieniowy z puszki podciśnienia. 3 – ogranicznik biegu jałowego.

• Wal korbowy obracać w kierunku obrotów silnika dopóki wyrzut paliwa przez rurę przelewową nie przejdzie w formę “kroplową”. Mniej więcej 1 kropla/s.
• Położenie to odpowiada początkowi wtrysku. Z podziałki stopniowej na tarczy wyważeniowej z przodu silnika odczytać początek wtrysku. Prawidłowy początek wtrysku przed ZZP w suwie sprężającym: silnik 615.941, 616, 617:24°, silnik 615.940: 26°. W razie uzyskania odmiennych wartości konieczna jest regulacja początku wtrysku.

Regulacja początku wtrysku

• Ustawić wat korbowy w kierunku obrotów silnika na 24° przed ZZP względnie 26° przed ZZP w suwie sprężania pierwszego cylindra. W tym czasie zawory są zamknięte,
• Obluzować nakrętki mocujące przy kołnierzu pompy wtryskowej i nakrętkę względnie śrubę przy zamocowaniu wspornika.

• Przy złączkach rurowych z dławikiem odciążającym nie następuje pełny wyrzut paliwa na rurze przelewowej. Nie ma to wpływu na dokładność pomiaru. Przy pompie M/RSF złączkę rurową z dławikiem odciążającym można rozpoznać po rowku pierścieniowym -strzałka-.
• Wyregulować początek wtrysku; przy tym powoli przechylać pompę: do silnika – wtrysk z wyprzedzeniem, od silnika – wtrysk z opóźnieniem. Uwaga: W przypadku niedostatecznej możliwości regulacji należy pompę wymontować i ponownie tak zamontować, aby śruby dwustronne znajdowały się w środku długich otworów.
• Zamocować pompę.
• Sprawdzić i ewentualnie skorygować początek wtrysku.
• Odkręcić rurę przelewową i złączkę.

• Założyć złączkę rurową. Wyjąć wspornik zaworu ciśnieniowego. Sprawdzić czy zawór ciśnieniowy -4- ma swobodę ruchu w swoim wsporniku -6-, na rysunku pokazano złączkę rurową pompy E.
• Wspornik zaworu ciśnieniowego -6 wstawić rowkiem pierścieniowym do dołu.
• Wstawić zawór ciśnieniowy -4- w nowy miedziany pierścieñ uszczelniający-5- I sprężynę dociskową -3-‘
• Sprawdzić stan uszczelki gumowej -2- i ewentualnie wymienić uszczelkę.
• Złączkę rurową -1- lekko naoliwić przy gwincie i wkręcić jak następuje: dociągnąć momentem 30 Nm, obluzować, dociągnąć ponownie momentem 30 Nm, obluzować i dokręcić momentem 35 Nm

• Pompa wtryskowa MW: Złączkę rurową -1-lekko naoliwić przy gwincie, wkręcić i jednym ruchem dociągnąć momentem 45 Nm. Uwaga: Pierścieñ uszczelniający miedziany -5- znajduje się pod wspornikiem zaworu ciśnieniowego i nie musi być wymieniany.
• Zamontować przewody wtryskowe oraz zaciski szczękowe względnie opaski zabezpieczające. o Odpowietrzyć instalację wtryskową.
• Uruchomić silnik i sprawdzić szczelność wszystkich połączeñ.

Odpowietrzanie instalacji wtryskowej

• Obluzować śrubę drążoną -3-.

• Obluzować gałkę włączania ręcznej pompy zasilającej, przekręcić gałkę w lewo i tak długo nią pokręcać dopóki ze śruby drążonej nie zacznie wypływać paliwo bez pęcherzyków powietrza.
• Dociągnąć z powrotem śrubę drążoną.

Odpowietrzanie pompy wtryskowej

• Samochody z pompa wtryskową M z regulatorem pneumatycznym: Obluzować śrubę odpowietrzającą -strzałka- przy pompie i tak długo pompować pompą ręczną, dopóki przy śrubie odpowietrzającej nie zacznie wypływać paliwo bez pęcherzyków powietrza.
• Wkręcić z powrotem śrubę odpowietrzającą.
• Pompa wtryskowa MW względnie M/RSF z regulatorem mechanicznym: Ręczną pompą tak długo pompować dopóki nie otworzy się zawór przelewowy przy pompie.
• Dokręcić z powrotem gałkę włączania ręcznej pompy zasilającej. Niedokładne dokręcenie gatki może spowodować zapowietrzenie układu paliwowego.
• Uruchomić silnik I sprawdzić szczelność wszystkich połączeñ.

Demontaż i montaż koñcówek wtryskiwaczy

Uszkodzoną koñcówkę wtryskiwacza można zlokalizować przez kolejne luzowanie nakrętek kołpakowych przewodów wtryskowych przy silniku włączonym na szybki bieg jałowy. Jeśli po obluzowaniu jednej nakrętki liczba obrotów silnika się nie zmienia, jest to objawem uszkodzenia dyszy wtryskowej. W warsztacie można sprawdzić strumieñ i ciśnienie wtrysku od 100 do 125 bar i wyregulować przez wymianę płytki regulacyjnej. Pierwsze objawy niedomagania dyszy wtryskowej:
1. Przerwa w zapłonie.
2. Stukanie w jednym lub kilku cylindrach.
3. Przegrzany silnik.
4. Spadek mocy silnika.
5. Nadmiernie czarny dym z rury wydechowej.

Demontaż

• Odkręcić przewód wtryskowy od dyszy i pompy wtryskowej, zdjąć z uchwytu i ostrożnie odstawić tak, by nie zmienić kształtu przewodu. Uwaga: Do odkręcenia nakrętek kołpakowych przy przewodach wtryskowych potrzebny jest otwarty klucz oczkowy, np.. HAZET 4550-14, z napędem 1/4″ z przedłużaczem. 1/4 oznacza, że długość krawędzi otworu kwadratu wkładki klucza wynosi 1/4″.
• ¦ciągnąć z dyszy przewody osuszające. Usunąć zaślepkę przy dyszy cylindra 4 względnie 5.

46 – Uszczelka pokrywy głowicy cylindra.
50 – Pierścieñ gwintowany.
51 – Komora wstępna
52 – Pierścieñ uszczelniający.
53 – Płytka dyszy (koñcówka wtryskiwacza).
80 – Uchwyt dyszy (koñcówka wtryskiwacza).
87 – Pręcikowa świeca żarowa.

• Dyszę wtryskową wykręcić długim kluczem nasadowym 27 mm. Uwaga: W razie obluzowania się t pierścienia gwintowanego komory wstępnej dociągnąć wszystkie pierścienie momentem 765 Nm.
• Wyjąć płytkę dyszy.

Montaż

• Wkręcić dyszę i dociągnąć momentem 75 Nm. o Nasunąć przewody osuszające.
• Przewody wtryskowe przy pompie i dyszy dociągnąć momentem 70-20 Nm (orientacyjnie) i zabezpieczyć zaciskiem.

Demontaż i montaż pompy

Pompa ta połączona jest z kołnierzem pompy wtryskowej.

Demontaż

• Wymontować filtr powietrza.
• Odkręcić wszystkie przewody paliwowe. o Odkręcić nakrętki mocujące pompę.
• Zdjąć pompę (uwaga, z pompy może wypływać paliwo).
• Pompę oczyścić benzyną do mycia.

Montaż

W razie ponownego montażu starej pompy wymienić zawór ssący i ciśnieniowy.
• Przykręcić pompę na nowej uszczelce.

• Przy pompach wtryskowych M z regulatorem pneumatycznym dodatkowo sprawdzić i ewentualnie uzupełnić poziom oleju w pompie. W tym celu odkręcić od pompy wtryskowej filtr -2-i uzupełnić olej aż do otworu kontrolnego -1-.
• Przykręcić przewód paliw przeciwnakrętką i do-ciągnąć momentem 25 Nm. Nasunąć przewód ssący i zabezpieczyć zaciskiem.
• Sprawdzić działanie pompy paliwa

Sprawdzanie wielkości tłoczenia pompy paliwa

Pompa ta połączona jest z kołnierzem pompy wtryskowej, z lewej strony.

• Odłączyć przewód obiegu powrotnego-E- (z boku skrzyni biegów) i wstawić jednym koñcem do naczynia pomiarowego.
• Przewodem rozruchowym włączać silnik przez 30 s. Wielkość tłoczenia winna wynieść min. 200 ml
• W razie niezadowalającego wyniku podłączyć woltomierz do plusowego bieguna akumulatora i włączyć rozrusznik. Wymagane napięcie akumulatora – min. 10 V. W przeciwnym razie doładować akumulator i powtórzyć pomiar lub wymienić pompę.
• Stacyjkę ustawić w położenie 0 (zerowe tłoczenie pompy)

Demontaż i montaż mokrego filtra powietrza (z olejem)

Demontaż

• Obluzować obejmy -1- przewodów – przy elemencie “harmonijkowym”.
• Od dołu uchwytu odkręcić nakrętkę -11- i zdjąć razem z podkładką.
• Wyjąć filtr powietrza (trzymać poziomo, by nie wypłynął olej).

Montaż

• Wstawić filtr powietrza i zamocować śrubą -11- na podkładce.
• Wstawić “harmonijkę” -2- i zabezpieczyć obejmami.
• Dociągnąć obejmy “harmonijki”.
• Sprawdzić poziom oleju w filtrze i ewentualnie uzupełnić.

Demontaż i montaż suchego filtra powietrza

Demontaż

• Obluzować obejmy na rurze ssącej i zdjąć rurę filtra.
• Odkręcić nakrętkę w środku pokrywy filtra; obluzować zacisk przy filtrze.
• Zdjąć pokrywę i wyjąć wkład filtrujący.
• Z dolnej części filtra -8- wykręcić nakrętki.
• Wyjąć filtr.

Montaż

• Sprawdzić, czy ograniczniki gumowo-metalowe nie są popękane i ewentualnie wymienić.
• Sprawdzić gumowy pierścieñ uszczelniający -20-i ewentualnie wymienić.
• Posmarować olejem silnikowym gumowy pierś-cieñ uszczelniający -20- i króciec rury ssącej. o Dolną część filtra wcisnąć równomiernie na rurę ssącą tak głęboko, by otworzyły się 3 klamry mocujące na 3 ogranicznikach. Równomiernie dociągnąć 3 nakrętki mocujące dolną część filtra.
• W dolną część filtra wstawić wkład filtrujący. Założyć pokrywę i zabezpieczyć nakrętką i zaciskiem.

Demontaż, sprawdzanie i montaż czujnika poziomu paliwa w zbiorniku

W miarę obniżania się poziomu paliwa opada również pływak w czujniku. Przez kontakt ślizgowy pływaka zwiększa się oporność czujnika. Powoduje to spadek napięcia we wskaźniku poziomu i strzałka wychyla się w położenie “leer” (pusty). Dalsze opadanie pływaka powoduje zamknięcie się styku alarmowego i zapalenie się lampki ostrzegawczej “rezerwa”. Uwaga: Od 9.82 lampka ostrzegawcza “rezerwa” zapala się przy włączaniu zapłonu i gaśnie, jeżeli poziom paliwa jest dostateczny w momencie rozruchu, natomiast “rezerwa” sygnalizowana jest intensywniejszym światłem lampki.

Demontaż

• Odłączyć od akumulatora przewód od masy. Uwaga: Nie zbliżać się z otwartym ogniem. Niebezpieczeñstwo pożaru!
• Wyjąć apteczkę podręczną. Odkręcić 2 śruby i wyjąć zamocowanie apteczki.

• ¦ciągnąć wtyczkę -1- z czujnika poziomu. Uwaga: Przewód podwiesić na drucie.
• Odkręcić kluczem 46 mm czujnik poziomu -2-. o Podłożyć flanelkę i wyciągnąć czujnik do góry.

Pomiar

• Podłączyć omomierz do zacisków G i 31.
• Przytrzymać czujnik w położeniu montażowym, wtedy pływak jest na dole i wskaźnik w samo-chodzie wskazywać będzie “rezerwę”. Wymagana wartość: ca 57 f 2 f2, przy modelu T : ca 52 f 2 fl.
• Obrócić nadajnik o 180° (ustawić na “głowie”), pływak wtedy znajdować się będzie u góry, a wskaźnik w samochodzie pokazuje “volt” (pełno). Wymagana wartość: ca 1,6t0,7.f~, przy modelu T: ca 3,2ą0,8 f1.
• Sprawdzić styk ostrzegawczy “rezerwa”: pod-łączyć omomierz do zacisku W i 31 i pomierzyć oporność. Wymagane wartości: w położeniu montażowym: ca 0 S~; w położeniu pod kątem 180° do nieskoñczoności.

Montaż

• Przed zamontowaniem nowego czujnika poziomu paliwa wyjąć kolek zabezpieczenia pływaka.
• Wstawić czujnik na nowej uszczelce i dokręcić momentem 40 Nm.
• Nasunąć wtyczkę.
• Wstawić i przykręcić element mocujący apteczkę.
• Podłączyć do akumulatora przewód do masy.
• Sprawdzić działanie wskaźnika poziomu paliwa w samochodzie.