Zabiegi obsługowe przy silniku

Wizualna lokalizacja wycieku oleju

W razie zauważenia, że silnik jest zanieczyszczony olejem przy jednocześnie wysokim zużyciu oleju konieczne jest zlokalizowanie miejsca wycieku. W tym celu sprawdzamy następujące miejsca:

Otworzyć pokrywę wlewu oleju i sprawdzić stan uszczelki (porowatość lub inne uszkodzenia).
Sprawdzić, czy przewody odpowietrzające od pokrywy głowicy cylindrów do rury ssącej względnie zaworu przepustowego są dobrze dokręcone.
Uszczelka pokrywy głowicy cylindrów.
Uszczelka głowicy cylindrów.
Uszczelka filtra oleju: kołnierz filtra przy kadłubie silnika oraz pokrywa na obudowie filtra oleju,
Podłączenie przy kołnierzu filtra oleju do wskaźnika poziomu oleju.
Korek spustowy oleju (pierścieñ uszczelniający).
Uszczelka miski olejowej.
Miejsca łączenia pomiędzy silnikiem i przekładnią względnie osłoną sprzęgła (uszczelka przy kole zamachowym lub wałku skrzyni biegów). Wyciekający olej przeważnie rozlewa się na większej powierzchni silnika, trudno więc na pierwszy rzut oka zlokalizować nieszczelności z tego względu zaleca się:
Umyć silnik: gotowym preparatem do czyszczenia na zimno spryskać silnik i po krótkim czasie spłukać wodą. Przed myciem osłonić rozdzielacz i prądnicę workiem z folii plastykowej.
Miejsca łączenia i uszczelki na silniku posypać z zewnątrz kredą lub talkiem.
Sprawdzić poziom oleju l ewentualnie uzupełnić.
Wykonać Jazdę próbną – ca 30 km na drodze szybkiego ruchu. Ma to na celu rozgrzanie silnika, gdyż rozrzedzony pod wpływem temperatury olej szybciej dochodzi do miejsc nieszczelnych.
Po skoñczeniu jazdy próbnej obejrzeć silnik przy pomocy latarki, zlokalizować miejsce wycieku i usunąć usterkę.

Sprawdzenie pasa klinowego

Pasy klinowe należy sprawdzać po każdych 20 000 km.

W dobrze widocznym miejscu na pasie zrobić znak kredą.
Sprawdzić stan pasa. W razie stwierdzenia pęknięć, miejsc przepalonych względnie wystrzępionych pas należy wymienić,
Kluczem nasadowym 27 mm obracać wał korbowy kołem pasowym w kierunku obrotów silnika i przejrzeć dokładnie cały pas aż do miejsca zaznaczonego kredą. Skrzynia biegów w położeniu biegu Jałowego, hamulec ręczny dociągnięty. Uwaga: Nie obracać silnikiem w przeciwnym kierunku.
Sprawdzić napięcie pasa klinowego i ewentualnie poprawić

Sprawdzanie sprężania

Kontrola sprężania pozwala na zorientowanie się co do stanu silnika, zwłaszcza zaworów lub tłoków (pierścienie). Nadto, otrzymane podczas badania wartości pozwalają ocenić, czy silnik wymaga wymiany czy tylko kapitalnego remontu. Do tego badania jest specjalny, przystosowany do silników wysokoprężnych, przyrząd do pomiaru ciśnienia sprężania. Przy nowym silniku ciśnienie sprężania winno wynosić 24-30 bar (atm). Dolna wartość graniczna wynosi 15 bar. Różnica ciśnieñ pomiędzy poszczególnymi cylindrami nie może być większa niż 3 bary. Przekroczenie tej wartości w przypadku Jednego lub więcej cylindrów wskazuje na uszkodzone zawory, zużyte pierścienie tłoka względnie gładzie cylindrów.

Rozgrzać silnik do temperatury roboczej (temperatura czynnika chłodzącego +80°C).
Wymontować wszystkie dusze wtryskowe (lub świece żarowe),
Uwaga:
Przy obracaniu silnikiem nacisnąć do dołu dźwignię wyłączającą (przy pomocy przedłużacza klucza lub śrubokrętem), by wyłączyć pompę wtryskową. Dźwignię STOP mają tylko silniki, których pompa wtryskowa wyposażona jest w regulator mechaniczny; dźwignia ta znajduje się w pobliżu biegu jałowego. Przy silniku 4-cylindrowym bez dźwigni wyłączającej nacisnąć do oporu pedał przyspieszenia.
Skrzynię biegów ustawić w położenie biegu jałowego i dociągnąć hamulec ręczny. Kilkakrotnie obrócić silnik rozrusznikiem lub zdalnym sterowaniem w celu usunięcia sadzy i innych zanieczyszczeñ.
Przyrząd do zdalnego sterowania można wykonać także we własnym zakresie z dwóch zacisków szczękowych, przewodu dwużyłowego i przycisku. Przyrząd ten podłącza się do zacisku 30 (gruby przewód) oraz do zacisku 50 wyłącznika magnetycznego przy rozruszniku. Jeden przewód można zamiast do zacisku 30 podłączyć bezpośrednio do bieguna “+” akumulatora.

W miejsce pierwszej dyszy wtryskowej wkręcić przyrząd do pomiaru ciśnienia sprężania.
Przyrządem zdalnego sterowania lub przy pomocy drugiej osoby obrócić silnik rozrusznikiem o około 8 obrotów względnie aż do osiągnięcia najwyższej wartości. Uwaga: Jeśli jest, nacisnąć w dół dźwignię wyłączającą. Przy silnikach 5-cylindrowych i 4-cylindrowych z dźwignią wyłą-czającą nie naciskać pedału przyspieszenia.
Odnotować otrzymaną wartość i kolejno spraw-dzić wszystkie cylindry.
Zamontować dysze wtryskowe z nowymi płytkami,

Sprawdzenie i regulacja luzu zaworowego

Dla skompensowania zmian powodowanych rozszerzalnością cieplną konieczne Jest ustawienie pew-nego luzu zaworowego. Za mały luz powoduje zmianę czasów rozrządu, złe sprężanie, spadek mocy i nie-regularną pracę silnika. W skrajnych przypadkach może dojść do zwichrowania zaworów względnie przepalenia zaworów lub ich gniazd. Przy nadmiernym luzie powstają szmery mechaniczne, zmieniają się czasy rozrządu, spada moc silnika względnie silnik pracuje nieregularnie. Regulacja luzu zaworowego spełnia swój cel tylko wtedy, gdy zawory dobrze uszczelniają, nie ma nadmiernego luzu w prowadnicach i zdeformowanych koñcówek trzonów. Luz zaworowy należy w ramach obsługi sprawdzać i ewentualnie korygować po każdych 15000 km (od 9.82 po każdych 20000 km). Luz zaworu można sprawdzać względnie ustawiać przy zimnym lub ciepłym silniku.

Sprawdzanie luzu

- Wymontować pokrywę głowicy cylindrów
- Przed sprawdzeniem luzu zaworowego należy sprawdzić stan wszystkich części mechanizmu rozrządu i wymienić uszkodzone. Zwłaszcza w przypadku watów rozrządu o numerze identyfikacyjnym 00 lub 02 należy sprawdzić, czy krzywki nie mają spłaszczeñ. Przy dużych spłaszczeniach wał rozrządu należy wymienić łącznie z dźwigniami zaworowymi, sprężynami zaworów oraz nakrętkami kołpakowymi i przeciwnakrętkami. W takim przypadku należy także sprawdzić zawory i w razie potrzeby wymienić. Niewielkie spłaszczenia przy utwardzonym wale rozrządu (nie dotyczy 00 tub 02) są bez znaczenia. Numer identyfikacyjny wału rozrządu jest wybity z tyłu (strona koła zamachowego) na kołnierz wału.
- Sprawdzić stan i osadzenie wszystkich nakrętek kołpakowych i przeciwna krętek. Zużytą przeciwnakrętkę -A- (H as 5 mm) wymienić na przeciwnakrętkę -B- (H aa 6 mm). Przy wymianie przeciwnakrętki sprawdzić gwint trzona zaworu i ewentualnie wymienić zawór.
- Ustawić przekładnię w położenie biegu jałowego, dociągnąć hamulec ręczny.
- Cięgło włączania i wyłączania ustawić na “STOP” względnie kluczyk zapłonowy przekręcić w położenie “O”.

Luz zaworu mierzy się przy pomocy szczelinomierza pomiędzy płaszczyzna poślizgu dźwigni zaworowej -2- i podstawą stożka krzywki wału rozrządu – strzałka-. Węższa część krzywki -1- musi być przy tym skierowana odwrotnie do dźwigni rozrządu.
Obrócić wał rozrządu. W tym celu klucz nasadowy (27 mm) założyć na centralną śrubę koła pasowego wału korbowego i obracać w kierunku obrotów silnika. Uwaga: Nie obracać za śrubę mocującą wału krzywkowego. Nie obracać wału korbowego do tyłu.
Luz zaworowy przy zimnym silniku (temperatura czynnika chłodzącego: ca +20*C)
Zawory ssące 0,10 mm
Zawory wydechowe 0,30 mm
Luz zaworowy przy ciepłym silniku (temperatura czynnika chłodzącego: 60″ą15’C)
Zawory ssące 0,15 mm
Zawory wydechowe 0,35 mm
Uwaga: Przy dłużej utrzymujących się temperaturach zewnętrznych poniżej -20’C luz zaworów ssących zwiększyć o 0,05 mm.
Luz zaworu jest dobrze ustawiony wtedy, gdy przy Jego przeciąganiu wyczuwalny jest lekki opór. Uwaga: Nie pomylić zaworów ssących z wydechowymi. Pierwszy zawór od strony czołowej silnika (strona łañcucha rozrządu) jest zaworem wydechowym, następny jest zawór ssący pierwszego cylindra, za nim zawór ssący drugiego cylindra itd, Kolejność zaworów jest więc następująca: zawór ssący, zawór wydechowy, zawór ssący, zawór wydechowy.

Regulacja luzu

23 – prowadnica zaworu	66 – uszczelka trzonu zaworu
62 – miseczka sprężyny zaworu	69 – kapsuła obrotowa
63 – nakrętka kołpakowa	70 o zawór
63a- przeciwnakrętka	64 – sprężyna zaworu
A – głowica cylindrów

Jeśli pomierzony luz zaworu odbiega od podanych wyżej wartości, korygujemy go nakrętką kołpakową – 63

Miseczkę sprężyny przytrzymać kluczem ustalają-cym (np. HAZET 2769-3). W tym celu położyć klucz na miseczkę i przy pomocy sprężynowej klamry klucza podeprzeć ją jedną ze śrub głowicy cylindrów.
Kluczem do ustawiania zaworów (np. HAZET 2769) obluzować nakrętkę kołpakową. Jednocześnie takim samym drugim kluczem przytrzymać przeciwnakrętkę.
Nakrętką kołpakową ustawić luz zaworu na prawidłową wartość. Po ustawieniu luzu zabezpieczyć nakrętkę kołpakową przeciwnakrętka przez dociągnięcie momentem 20-30 Nm.
Ponownie sprawdzić luz zaworu i dalej obracać silnik.
W ten sam sposób sprawdzić i ewentualnie wyregulować luz pozostałych zaworów.
Zamontować pokrywę głowicy cylindrów

Rozruch przy pomocy drugiego akumulatora

W przypadku silników benzynowych o pojemności skokowej do 2,51 potrzebny jest przewód o przekroju nie mniejszym niż 16 mm2 (ca 05 mm). Dla silników o pojemności skokowej powyżej 2,5 l, benzynowych i spalinowych, stosuje się przewód o przekroju nie mniejszym niż 25 mm2. O doborze przekroju przewodu rozruchowego decyduje pojemność skokowa silnika z rozładowanym akumulatorem. Z reguły przekrój przewodu podany jest na jego opakowaniu. Najkorzystniejsze są przewody elektryczne z izolowanymi uchwytami i przekroju 25 mm2, gdyż nadają się również do silników o mniejszej pojemności skokowej.
Obydwa akumulatory muszą być przystosowane na napięcie 12 V.
Jeśli rozładowany akumulator jest zamarznięty, co może mieć miejsce już przy -10″C, konieczne jest jego rozmrożenie przed podłączeniem przewodu rozruchowego.
Rozładowany akumulator musi być prawidłowo podłączony do instalacji elektrycznej samochodu.

Samochody ustawić tak, by nie było kontaktu metalu z metalem. W przeciwnym razie już przy podłączeniu bieguna “+” może nastąpić przepływ prądu.
W obu samochodach dociągnąć hamulec ręczny. Skrzynię biegów ustawić w położenie biegu jałowego. Przekładnię automatyczną włączyć w położenie postojowe “P”.
Włączyć wszystkie odbiorniki prądu.
Silnik samochodu wspomagającego -A- zostawić na biegu jałowym.
Przewody podłączyć w następującej kolejności:
- 1.Czerwony przewód podłączyć do bieguna “+” wyładowanego akumulatora.
- 2. Drugi koniec czerwonego przewodu podłączyć do bieguna “+” akumulatora zasilającego.
- 3, Czarny przewód podłączyć do bieguna “-” akumulatora zasi-lającego.
- 4. Drugi koniec czarnego przewodu podłączyć do masy, np. do kadłuba silnika samochodu z wyładowanym akumulatorem. W ten sposób zapobiega się stratom na masie. W warunkach niekorzystnych przy podłączaniu przewodu do bieguna “-” wyładowanego akumulatora może dojść do rozerwania akumulatora.
Ponownie sprawdzić dokręcenie zacisków biegunowych. Uważać, by części wirujące, jak np. wentylator chłodnicy, nie uszkodziły przewodu rozruchowego. Uwaga: W żadnym wypadku zaciski podłączonych przewodów rozruchowych nie powinny stykać się ze sobą lub z masą (karoseria lub rama).
Włączyć silnik samochodu z rozładowanym akumulatorem. Rozrusznik włączać każdorazowo najwyżej na 15 s, gdyż wysoki pobór prądu może spowodować zagrzanie się zacisków i przewodów. Dlatego po każdych 15 s konieczna jest przynajmniej 1-minutowa przerwa na “ochłodzenie”.
W razie rozruchu silnik zasilający włączać tylko na wolne obroty. Pozwoli to zapobiec ewentualnemu uszkodzeniu prądnicy przez wzrost napięcia. W przypadku znacznego spadku liczby obrotów na biegu jałowym można dodać nieco gazu.
W czasie “wspomaganego” rozruchu nie zbliżać się do akumulatora z otwartym ogniem z uwagi na wydzielające się z niego gazy palne.
Po rozruchu odłączyć przewody w odwrotne! kolejności. Uwaga: Należy bezwzględnie stosować się do wskazañ dotyczących podłączenia z uwagi na ryzyko uszkodzenia ciała elektrolitem. Prócz tego grozi niebezpieczeñstwo wybuchu akumulatora. Nadto może dojść do uszkodzenia instalacji elektrycznej obu samochodów.